การบริการและการบริการห้องสมุด
การบริการเป็นการให้ความช่วยเหลือ ความสะดวก ให้กับผู้เข้ามาใช้บริการ หรือรับบริการ จนเกิดความประทับใจ ส่งผลให้ผู้ใช้บริการ หรือรับบริการนั้นเข้ามาใช้บริการอยู่เสมอ ดังนั้นการบริการที่ดี จะต้องมีความเท่าเทียมกันเสมอ ไม่มีการแบ่งแยกชนชั้นใดๆ ในการให้การบริการกับผู้ใช้บริการ หรือรับบริการ
ในแง่ของสถาบันสารสนเทศ หรือพูดกันให้ภาพที่ชัดเจนยิ่งขึ้นก็ ห้องสมุดซึ่งเป็นการให้การบริการด้านสารสนเทศ ห้องสมุดจะต้องมีการจัดระเบียบสารสนเทศให้เป็นระบบเพื่อให้เกิดการบริการที่ดี จนให้ผู้ใช้บริการ หรือรับบริการนั้น เกิดความประทับใจและสร้างความเชื่อมั่น ในการใช้บริการ หรือรับบริการต่อไป
นอกเหนือจากนี้ ห้องสมุดจะต้องมีบริการเสริมอื่นๆ เพื่อมาสนับสนุนงานด้านต่างๆของห้องสมุดด้วย เช่น ห้องสมุดจะต้องมีการประชาสัมพันธ์ งานบริการวิชาการ เป็นต้น เพื่อผู้ใช้บริการ หรือรับบริการ โดยผู้ใช้บริการ หรือรับบริการนั้น อาจเกิดความประทับใจ หรือไม่ประทับใจก็ได้ ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะเป็นสิ่งที่ส่งผลต่อภาพลักษณ์ของห้องสมุดได้ และความประทับใจ หรือไม่ประทับใจนี้ ถ้าผู้ใช้บริการ หรือรับบริการมีความเชื่อมั่นว่าประทับใจ หรือไม่ประทับใจแล้ว การเปลี่ยนแปลงทัศนคติให้เป็นไปตามที่ตนเองต้องการนั้นยากมาก
อีกทั้งการบริการนั้น จะต้องพัฒนาการบริการตามพฤติกรรมของผู้ใช้ด้วย จึงไม่มีการหยุดนึ่งในการพัฒนาการบริการ โดยการพัฒนานี้จะต้องอาศัยการประเมิน วิเคราะห์วิจัยอยู่เสมอ เพื่อให้สามารถตอบสนองผู้ใช้บริการ หรือรับบริการ ทุกคนให้มากที่สุด โดยปัจจัยที่มีผลต่อการบริการ ส่วนใหญ่มักจะเป็นการใช้ชีวิตที่เปลี่ยนแปลงไปเช่น การย้ายถิ่นฐาน การดำรงชีวิต การเปลี่ยนแปลงสัดส่วนประชากร การติดต่อสื่อสาร และค่าใช้จ่าย ซึ่งการพัฒนาการบริการนั้นจะต้องพัฒนาโดยมองไปยังเทคโนโลยี หรือวิถีชีวิตที่เปลี่ยนไป มากกว่าจะมาตามหลังเทคโนโลยีที่เป็นอยู่อย่างทุกวันนี้
1.บริการเชิงธุรกิจ เป็นบริการที่ทุ่งเน้นกำไรจากการให้บริการต่างๆ มักอยูในภาคเอกชนส่วนใหญ่ เช่น ปั๊มน้ำมัน ห้างสรพพสินค้า ห้องสมุด เป็นต้น
2.บริการเชิงสาธารณะ เป็นการบริการโดยหน่วยงาน หรือองค์กรในระบบราชการ เพื่อมุ่งรักษาผลประโยชน์ และสวัสดิภาพของประชาชน แต่ธุรกิจบริการประเภทนี้ค่อนข้างที่จะขาดทุนพอสมควร เช่น บริการไฟฟ้าตามบ้านเรือน หรือ น้ำประปา เป็นต้น
การบริการห้องสมุด
ถือเป็นหัวใจของสถาบันบริการสารนิเทศ หรือห้องสมุด เพราะจะเป็นปัจจัยที่ชี้ให้เห็นสามารถของการบริการ เพื่อจะทำให้เกิดความประทับใจและความเชื่อมั่น เพื่อสอดคล้องกับหน้าที่ของห้องสมุด คือ พัฒนามนุษย์ให้มีคุณภาพ และส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิต
ประเภทการบริการห้องสมุด
การบริการห้องสมุดสามารถแบ่งได้ 3 รูปแบบดังนี้
1.บริการพื้นฐาน เป็นการบริการขั้นบังคับของห้องสมุด เมื่อได้ทำการบริการห้องสมุดแล้วต้องมี จะประกอบไปด้วย
การบริการผู้อ่าน เป็นการอำนวยความสะดวกในการเข้าไปใช้บริการห้องสมุด ให้ผู้ใช้บริการเกิดความสะดวกสบายขึ้น เช่น มีโต๊ะและเก้าอี้ไว้อ่านหนังสือหรือค้นหาข้อมูลต่างๆ หนังสือหรือสารสนเทศที่เตรียมพร้อมในการให้บริการอยู่เสมอ รวมไปถึงมีเครื่องปรับอากาศเพื่อสร้างบรรยากาศในการเรียนรู้ เป็นต้น
การบริการยืม-คืน เป็นการบริการ ที่จะนำสารสนเทศต่างๆ ออกจากห้องสมุด เป็นการอำนวยความสะดวกให้กับผู้ใช้งานได้สารสนเทศตามที่ตนเองต้องการ โดยมีการบันทึกและการติดตามสารสนเทศที่นำออกมาไปได้
2.บริการอ้างอิงสารสนเทศ เป็นงานที่มาคอยสนับสนุนผู้ใช้งาน ในการหาสารสนเทศที่ตนเองต้องการ สามารถแบ่งลักษณะของบริการด้านนี้ ดังต่อไปนี้
บริการสารสนเทศ จะเป็นงานบริการลักษณะที่เป็นพื้นฐานของห้องสมุด เช่น บริการการยืมคืนระหว่างห้องสมุด การจัดระเบียบสารสนเทศต่างๆ การสำเนา รวมไปถึง การให้นำแนะนำ ตอบคำถาม หรือแสวงหาข้อมูลที่ผู้ใช้ต้องการ
บริการสอนการใช้ สอนผู้ใช้ในการค้นคว้า และการใช้เครื่องมือค้นได้อย่างถูกต้อง ไม่ว่าจะเป็น บัตรรายการ หนังสืออ้างอิง การสืบค้นออนไลน์ การบริการสอน การแนะนำการใช้งานและค้นคว้าสารสนเทศในห้องสมุดเป็นรายบุคคลหรือรายกลุ่ม รวมไปถึงการนำชมห้องสมุดก็ถือว่าเป็น บริการสอนการใช้ด้วย
บริการแนะนำ บริการแนะนำจะมีความคล้ายกับบริการสอนการใช้ แต่มีความแตกต่างคือ จะเน้นในการให้ความช่วยเหลือในขณะสืบค้น การเลือกทรัพยากรสารสนเทศให้เหมาะสมกับผู้ใช้งาน แนะนำการทำรายงาน หรืองานวิจัยต่างๆที่สารสนเทศเข้ามาผลต่อกการนำงานด้วย ห้องสมุดต้องบริการด้านนี้ด้วย รวมไปถึงพัฒนาความคิด และอารมณ์ให้เป็นมนุษย์ที่มีคุณภาพ และเสริมสร้างการเรียนรู้ตลอดชีพ
3.บริการเฉพาะ เป็นการบริการสารสนเทศในห้องสมุดให้กับกลุ่มคนเฉพาะกลุ่มที่อาจติดปัญหาในการสืบค้นสารสนเทศต่างๆ ห้องสมุดต้องมีการบริการด้านนี้ไว้ เพื่อสร้างความประทับใจให้กับคนกลุ่มนี้ และคนกลุ่มเฉพาะทางเหล่านี้ก็มีความต้องการที่ต่างกัน ห้องสมุดจะต้องพัฒนาการบริการเหล่านี้ให้ตอบสนองคนเหล่าได้เป็นอย่างดี กลุ่มเฉพาะเหล่าก็ เช่น กลุ่มด้อยโอกาส กลุ่มเด็ก กลุ่มวัยรุ่น กลุ่มผู้สูงอายุ เป็นต้น
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น